تجارت و معامله با خدای متعال

تجارت و معامله با خدای متعال

برای خواندن لطفا به ادامه مطلب بروید

تجارت و معامله با خدای متعال

آیه

یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا هَلْ أَدُلُّکمْ عَلی تِجارَةٍ تُنْجِیکمْ مِنْ عَذابٍ أَلِیمٍ * تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ تُجاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوالِکمْ وَ أَنْفُسِکمْ ذلِکمْ خَیرٌ لَکمْ إِنْ کنْتُمْ تَعْلَمُونَ *یغْفِرْ لَکمْ ذُنُوبَکمْ وَ یدْخِلْکمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ وَ مَساکنَ طَیبَةً فِی جَنَّاتِ عَدْنٍ ذلِک الْفَوْزُ الْعَظِیمُ[1]

ترجمه

ای کسانی که ایمان آورده اید! آیا شما را بر تجارتی که از عذاب دردناک(قیامت) نجاتتان دهد، راهنمایی کنم؟ به خدا و رسولش ایمان آورید و با اموال و جان هایتان در راه خدا جهاد کنید که این برای شما بهتر است، اگر بدانید.(در این صورت،) خداوند گناهان شما را می آمرزد و به باغ هایی که نهرها از زیر آنها جاری است و خانه های دل پسند در بهشت های جاودان واردتان می کند. این رستگاری بزرگی است.
نکته ها

در آیه قبل، غلبه دین اسلام بر سایر ادیان وعده داده شد، ولی تحقق این وعده سه شرط لازم دارد:

الف) قانون کامل و جهانی که همان قرآن است، نوری که خداوند آن را کامل کرده و هیچ کس قدرت خاموش کردنش را ندارد.

ب) وجود رهبر معصوم که حضرت مهدی، بقیة اللّه و ذخیره الهی است.

ج) آمادگی مردم که در این آیه مطرح شده است.

این آیات، هم وزن آیه 111 سوره توبه است که می فرماید: إِنَّ اللَّهَ اشْتَری مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ...

در تجارت چند فرض وجود دارد:

1- تجارت بد: «بِئْسَمَا اشْتَرَوْا بِهِ أَنْفُسَهُمْ»[2]

2- تجارت بدون سود: «فَما رَبِحَتْ تِجارَتُهُمْ»[3]

3- تجارت کم سود: «مَتاعُ الدُّنْیا قَلِیلٌ»[4]

4- تجارت زیان بار: «إِنَّ الْخاسِرِینَ الَّذِینَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ»*[5]

5- تجارت بسیار زیان بار: «إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِی خُسْرٍ»[6]

6- تجارت رسوا: «الْخُسْرانُ الْمُبِینُ»*[7]

7- تجارت راکد: «تَخْشَوْنَ کسادَها»[8]

8- تجارت مستمرّ و بادوام: «تِجارَةً لَنْ تَبُورَ»[9]

9- تجارت نجات بخش: «تِجارَةٍ تُنْجِیکمْ»[10]

10- تجارت سودآور: «تجارة مربحة»[11]

حضرت علی علیه السلام می فرماید: قیمت شما بهشت است، پس خودتان را ارزان نفروشید: «لیس لانفسکم ثمن الا الجنة فلا تبیعوها الا بها»[12]دنیا، تجارت خانه اولیای الهی است: «الدنیا متجر اولیاء الله»[13] جالب آن که حضرت علی علیه السلام این سخن را به کسی فرمود که از دنیا بدگویی می کرد. در تجارت با خداوند، ما سرمایه را از خود او می گیریم و با قیمت گزاف به خودش می فروشیم.

در فرهنگ اسلام برای بسیاری از امور مادّی، مشابه معنوی نیز وجود دارد. برای مثال:

الف) خوراک مادّی: «کلُوا مِنَ الطَّیباتِ»[14]

خوراک معنوی: «فَلْینْظُرِ الْإِنْسانُ إِلی طَعامِهِ»[15] که امام علیه السلام می فرمایند: «الی علمه»[16] یعنی، ببیند چه می آموزد.

ب) لباس مادّی: «سَرابِیلَ تَقِیکمُ»*[17]

لباس معنوی: «وَ لِباسُ التَّقْوی ذلِک خَیرٌ»[18]

ج) زینت مادّی: «خُذُوا زِینَتَکمْ عِنْدَ کلِّ مَسْجِدٍ»[19]

زینت معنوی: «حَبَّبَ إِلَیکمُ الْإِیمانَ وَ زَینَهُ فِی قُلُوبِکمْ»[20]

د) سفر مادّی: «وَ إِنْ کنْتُمْ عَلی سَفَرٍ»[21]

سفر معنوی: «إِنَّک کادِحٌ إِلی رَبِّک کدْحاً»[22]

ه) رزق مادّی: «مِنَ الثَّمَراتِ رِزْقاً لَکمْ»*[23]

رزق معنوی: «و ارزقنی حج بیتک الحرام»[24]

و) شیرینی مادّی: «حلاوة الدنیا»[25]

شیرینی معنوی: «حلاوة الایمان»[26]، «حلاوة ودک»[27]

ز) پاداش مادّی: جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ*...[28]

پاداش معنوی: «وَ رِضْوانٌ مِنَ اللَّهِ أَکبَرُ»[29]

ح) پدر مادّی: «وَ والِدٍ وَ ما وَلَدَ»[30]

پدر معنوی: «أنا و علی ابوا هذه الامة»[31]

ط) هجرت مادّی: «وَ هاجَرُوا»*[32]

هجرت معنوی: «وَ الرُّجْزَ فَاهْجُرْ»[33]

در حدیث می خوانیم که علی علیه السلام فرمود: أنا التجارة المربحة المنجیة من العذاب الالیم التی دل الله علیها فی کتابه فقال هَلْ أَدُلُّکمْ عَلی تِجارَةٍ...[34] من همان تجارت پرسودی هستم که باعث نجات از عذاب الیم است همان که خداوند در قرآن به آن اشاره کرده است.
پیام ها

1- مردم را با عنوان و لقب ایمانی آنها مخاطب قرار دهیم. «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا»

2- باید ابتدا در مردم آمادگی ایجاد کنیم و یکی از راه های آن، طرح سؤال است. «هَلْ أَدُلُّکمْ»

3- تجارت، نیاز به راهنما دارد. «هَلْ أَدُلُّکمْ عَلی تِجارَةٍ»

4- تجارت معنوی برای همه قابل درک نیست، فقط مؤمنان به خدا این معنا را درک می کنند. یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا هَلْ أَدُلُّکمْ...

5- انسان فطرتاً به دنبال سود است، آن هم سودی ثابت و پایدار. «هَلْ أَدُلُّکمْ عَلی تِجارَةٍ تُنْجِیکمْ»

6- سود واقعی، نجات از قهر الهی است. «تِجارَةٍ تُنْجِیکمْ مِنْ عَذابٍ أَلِیمٍ»

7- دفع خطر، مهم تر از جلب منفعت است. «تِجارَةٍ تُنْجِیکمْ مِنْ عَذابٍ أَلِیمٍ»

8- تجارت، تنها در امور دنیوی نیست. تِجارَةٍ....تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ

9- پیروی از پیامبران، تجارت پر سود است. تِجارَةٍ...تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ

10- ایمان، درجات مختلفی دارد. یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا...تُؤْمِنُونَ

11- در تبلیغ دین، از عناوین و موضوعات مورد توجّه مردم باید استفاده کرد. موضوع تجارت و کسب درآمد مورد نظر همه است، لذا ایمان به خدا، به عنوان یک تجارت پر سود مطرح می شود. تِجارَةٍ...تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ

12- ایمان، تنها باور قلبی نیست، تلاش و جهاد لازم دارد. تُؤْمِنُونَ . . . تُجاهِدُونَ

13- ایمان به خدا همراه با ایمان به رسول است و جهاد با مال همراه با جهاد با جان. تُؤْمِنُونَ...تُجاهِدُونَ...

14- ایمان و جهاد موسمی و فصلی و مقطعی کارساز نیست، تداوم لازم دارد. تُؤْمِنُونَ...تُجاهِدُونَ...(فعل مضارع نشانه دوام و استمرار است.)

15-ایمان سطحی سرچشمۀکارهای مهم نمی شود، ایمان کامل لازم است. یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا...تُؤْمِنُونَ...تُجاهِدُونَ

16- ایمان بر عمل مقدّم است. تُؤْمِنُونَ...تُجاهِدُونَ

17- حفظ دین، برتر از حفظ مال و جان است و باید برای حفظ دین، از مال و جان گذشت. «تُجاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوالِکمْ وَ أَنْفُسِکمْ»

18- جهاد از هیچ فردی برداشته نمی شود، گاهی با مال، گاهی با جان و گاهی با مال و جان باید جهاد کرد. تُجاهِدُونَ...بِأَمْوالِکمْ وَ أَنْفُسِکمْ

19- در دستورات، از کار سبک تر شروع کنیم تا به کارهای سنگین تر برسیم. (جهاد با مال قبل از جهاد با جان آمده است). «بِأَمْوالِکمْ وَ أَنْفُسِکمْ»

20- ارزش کارها به اخلاص است. «فِی سَبِیلِ اللَّهِ»

21- چه بسا تلخی ها که به نفع ما باشد ولی ما ندانیم. تُجاهِدُونَ...خَیرٌ لَکمْ

22- انسان فطرتاً به دنبال خیر و سعادت است و خداوند وعده رسیدن به آن را داده است. «ذلِکمْ خَیرٌ لَکمْ»

23- بهشت را به بها دهند نه بهانه. تُؤْمِنُونَ...تُجاهِدُونَ...یدْخِلْکمْ جَنَّاتٍ

24- عمل کامل، پاداش کامل را در پی دارد.(در این آیات، مسئله ایمان به خدا و رسول و جهاد با مال و جان از یک سو و مغفرت همه گناهان و ورود در بهشت و فوز بزرگ از سوی دیگر مطرح شده است) یغْفِرْ لَکمْ...جَنَّاتٍ...مَساکنَ...ذلِک الْفَوْزُ الْعَظِیمُ

25- دریافت الطاف الهی، به پاک بودن و پاک شدن نیاز دارد.(اوّل مغفرت، بعد بهشت و رستگاری بزرگ). یغْفِرْ لَکمْ...یدْخِلْکمْ...ذلِک الْفَوْزُ الْعَظِیمُ

26- انسان در میان عذاب الیم و فوز عظیم قرار دارد که با معامله ای با خدا، از عذاب رها می شود و به فوز می رسد. تُنْجِیکمْ مِنْ عَذابٍ أَلِیمٍ...ذلِک الْفَوْزُ الْعَظِیمُ [35]

پی نوشت ها

[1] سوره صف آیات 10-12

[2] بقره، 90.

[3]  بقره، 16.

[4]. نساء، 77.

[5]  زمر، 15.

[6]  عصر، 2.

[7] حج، 11.

[8] توبه 24

[9] فاطر 29

[10]صف 10

[11] نهج البلاغه خطبه 193

[12] بحارالانوار ج 70 ص 132

[13]  نهج البلاغه حکمت 131

[14] مومنون 51

[15] عبس 24

[16]  رجال کشى ج 4 ص 3

[17] نمل 81

[18] اعراف 26

[19] اعراف 31

[20]  حجرات 7

[21]  بقره، 283.

[22]انشقاق، 6.

[23]  بقره، 22.

[24]  دعاى ماه رمضان.

[25] نهج‏البلاغه، حکمت 251.

[26] بحار، ج 87، ص 201.

[27]  بحار، ج 90، ص 147.

[28]  بقره، 25.( 27 بار در قرآن آمده است).

[29] توبه، 72.

[30]  بلد، 3.

[31] بحار، ج 36، ص 11.

[32]. انفال، 72.

[33]  مدّثر، 5.

[34] تفسیر کنز الدقائق.

[35] محسن قرائتى، تفسیر نور، 10جلد، مرکز فرهنگى درسهایى از قرآن - تهران، چاپ: 4، 1389.


منبع : پایگاه اطلاع رسانی حوزه